امروزه از شایع ترین علل مرگ و میر در دنیا، بیماری های قلبی است. بیماری های قلبی بر اثر باریک و مسدود شدن شریان ها و رگ های خونی رخ می دهد. همچنین تجمع پلاک ها در دیواره شریان می تواند سبب به وجود آمدن بیماری های قلبی شود. همین امر می تواند رسیدن خون حامل اکسیژن به ماهیچه ها و عضلات قلب را محدود کرده و حمله های قلبی را افزایش دهد. اسکن قلب از جمله راه هایی است که با استفاده از اشعه ایکس می توان به معاینه این ناحیه پرداخت. همچنین اسکن می تواند به ارزیابی قلب و رگ های خونی بپردازد.
کاربردهای اسکن قلب چیست؟
اسکن قلب یکی از روش های تشخیصی بیماری های قلبی است که می تواند جزئیات زیادی از قلب و عروق آن را نشان دهد و با استفاده از این تشخیص، پزشک می تواند درمان هر نوع بیماری را آغاز کند. از مواردی که اسن قلب می تواند نشان دهد، می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- مشکل عملکرد پمپاژ قلب
- توده ها و تومورهای قلبی
- اختلال در کارکرد دریچه قلب
- مسدود شدن رگ ها و عروق قلبی
- مشکلات و بیماری های مادرزادی
- تجمع پلاک در عروق کرونر برای تعیین خطر بیماری قلبی
نحوه آمادگی برای اسکن قلب
زنان بارداری که شیردهی نیز انجام می دهند، باید قبل از اسکن، پزشک خود را از این مساله مطلع نمایند.
فردی که قصد اسکن قلب دارد، باید هر دارویی که مصرف می کند؛ اعم از مکمل ها و ویتامین ها، را به پزشک خود اطلاع دهد. همچنین وی باید پزشک خود را از هر نوع آلرژی و سوابق بیماری خود آگاه سازد. برخی از سوابق پزشکی که بیمار باید پزشک خود را مطلع سازد، عبارتند از :
- ناهنجاری های درون قلب نظیر AV
- ناهنجاری های دریچه قلب
- ناهنجاری های ریه و قلب
- حمله یا سکته قلبی
- بیماری های ریوی
- آریتمی قلبی
- نارسایی قلبی
- تنگی آئورت
- آسم
مراحل اسکن قلب
سه مرحله برای اسکن قلب وجود دارد که به شرح زیر است :
مرحله اول : فعالیت
در مرحله اول برای تزریق به رگ های دست، از انژیوکتی استفاده می شود و سپس فرد رای تست ورزش آماده می شود و بر روی سینه افراد و در نواحی اطراف قلب چست لید نوار قلب نصب می گردد. پس از آن پزشک درباره سابقه بیماری افراد سوال می پرسد و سرعت ضربان قلب و همچنین فشار خون را اندازه گیری می کند و در آغاز آزمون، نوار قلب ثبت می شود.
مرحله دوم : تست ورزش
برای تست ورزش، فرد بر روی دستگاه تردمیل قرار می گیرد و با فعالیت، حین ورزش کردن، پزشک نوار قلب را مشاهده کرده و فشار خون را چک می کند. بعد از انجام فعالیت، در بازه زمانی معین، پزشک داروی رادیواکتیو بی خطر که مخصوص قلب است را تزریق کرده و پس از گذشت یک دقیقه آن را کم کم متوقف می کند. حین تست ورزش فرد اگر احساس کند که دیگر قادر به ورزش کردن نیست و دچار تنگی نفس و یا سرگیجه و … شد، از ادامه فعالیت خودداری نماید.
مرحله سوم : مصرف دارو
افرادی که به هر دلیلی نمی توانند روی تردمیل فعالیت داشته باشند و یا همچنین قادر به انجام تست ورزش نیستند، دارو می تواند جایگزین مناسبی برای آن ها باشد. قبل از تزریق، پزشک نوار قلب و فشار خون را کنترل می کند. تزریق داروی رادیواکتیو ویژه اسکن قلب که جایگزین تست ورزش خواهد بود، پس از تزریق انجام می شود.
مرحله چهارم : اسکن هسته ای قلب
عکس برداری با استفاده از دوربین گاما انجام می شود. فرد در اتاق اسکن باید به صورت طاق باز دراز بکشد، دست ها را جمع کرده و در بالای سر خود بگذارد. زمان این مرحله حدود 20 الی 25 دقیقه است که باید بدن بی حرکت باشد. همچنین از سرفه، عطسه و یا تنفس عمیق باید اجتناب شود، چرا که در صورت هر گونه حرکت، جابه جایی قلب در قفسه سینه سبب می شود تا تصویر نهایی دچار مشکل شده و تشخیص بیماری اشتباه داده شود.
مرحله پنجم : عکس هسته ای قلب
قبل ا اسکن قلب فرد باید حداقل به مدت 4 ساعت ناشتا باشد، اما نیازی به قطع داروهای مصرفی نیستو البته ناگفته نماند که فرد باید غذای چرب همراه داشته باشد.
مرحله ششم : جواب اسکن قلب
با گذشت 4 الی 6 ساعت و پایان تصویربرداری، جواب اسکن هسته ای قلب به فرد داده می شود.