التهاب پرده دور قلب که به آن پریکاردیت نیز گفته می شود، سبب محدودیت عمل پمپاژ قلب شده و درد قفسه سینه و حتی سکته قلبی را به همراه دارد. در بسیاری از موارد پریکاردیت خفیف بوده و خود به خود از بین می رود. در صورتی که این بیماری خفیف نباشد، ممکن است پزشک متخصص برای درمان، جراحی را توصیه کند.
التهاب پرده دور قلب چیست؟
التهاب پرده دوره قلب یکی از شایع ترین انواع بیماری های قلبی است که تورم غشای پوشاننده قلب سبب اختلال در عملکرد قلب شده و سلامت افراد را به خطر می اندازد. پریکارد که یکی از لایه های مختلف قلب انسان است، نقش زیادی در عملکرد صحیح قلب دارد.
غشای پریکارد قلب از دولایه تشکیل شده است که این دو لایه از طریق مایع پریکاردیوم از یکدیگر جدا می شوند. هنگامی که بدن افراد دچار عفونت یا هر نوع ویروسی می شود، این دو لایه التهاب پیدا کرده و مایع پریکاردیوم که در بین این دو لایه قرار دارند، تحت فشار قرار گرفته و سبب اختلال عملکرد پمپاژ قلب می شوند .
علائم بیماری پریکاردیت در افراد
از مهم ترین علائمی که در افراد مبتلا به پریکاردیت حاد ظاهر می شود، می توان به درد قفسه سینه اشاره نمود که همچون چاقوی تیزی است که آن را وارد قفسه سینه می کنند. درد ناشی از این بیماری ممکن است حتی به شانه چپ و گردن نیز برسد و با نفس عمیق کشیدن، سرفه کردن و یا حتی دراز کشیدن شدیدتر شود. از مهم ترین علائمی که در پریکاردیت مزمن وجود دارد، درد قفسه سینه است.
در حالت کلی در ادامه به علائم و نشانه های این بیماری می پردازیم :
- تب خفیف
- تپش قلب
- سرفه کردن
- تورم شکم و ساق پا
- تنگی نفس هنگام خم شدن
- احساس ضعف، خستگی و سایر بیماری ها
- درد قفسه سینه شدیدتر در چپ و مرکز قفسه سینه
عوارض التهاب پرده دور قلب
در صورت تشخیص به موقع التهاب پرده دور قلب و درمان زود هنگام، می توان تا حد زیادی از خطرات و عوارض ناشی از این بیماری کاست. از مهم ترین عوارضی که این بیماری می تواند برای افرادا ایجاد کند، می توان به موارد زیر اشاره کرد :
ضخیم و زخمی شدن دیواره قلب
در صورتی که زمان ابتلا به پریکاردیت افزایش یابد، می تواند سبب ضخیم شدن و زخمی شدن دائمی پریکارد شود. با بروز این اختلال، قلب به درستی پر و یا تخلیه نمی شود و همین امر سبب تورم در پاها و تنگی نفس می شود.
تجمع مایعات در اطراف قلب
با تجمع مایعات در اطراف قلب، افرادبه افیوژن پریکارد دچار می شوند.
فشار بر روی قلب به دلیل تجمع مایعات
تامپوناد قلبی از جمله عارضه های قلبی است که زندگی افراد را تهدید می کند. در این بیماری، پرده قلب دچار التهاب می شود و از درست پر شدن آن جلوگیری کرده و خون کم تری از قلب خارج می شود. این بیماری حتی سبب افت فشار خون نیز می شود.
روش های تشخیص التهاب پرده دور قلب
برای تشخیص التهاب پرده دور قلب توسط بهترین متخصص قلب ، ابتدا معاینه صورت می گیرد و سپس از بیمار سوالاتی در خصوص علائم می شود. پزشک متخصص با استفاده از گوشی مخصوص، صدای قلب بیمار را گوش می دهد و در صورت شنیدن صدای خاصی که ممکن است در اثر ساییده شدن دو لایه کیسه اطراف قلب باشد، به بروز این بیماری پی ببرد. این صدای خاص معمولا مالش اصطکاکی پریکارد نام دارد. پس از انجام معاینه، راه های تشخیص دیگری نیز وجود دارد که به تشخیص دقیق پریکاردیت کمک می کند. در ادامه به بررسی هر یک از این روش های تشخیص می پردازیم :
الکتروکاردیوگرام
با استفاده از این روش و با استفاده از دستگاه الکتروکاردیوگرام، فعالیت الکتریکی قلب بیمار، شناسایی و ثبت شده و در بعضی از نتایج این دستگاه، التهاب پرده دور قلب را نشان می دهد.
اشعه ایکس قفسه سینه
یکی دیگر از روش های تشخیص پریکاردیت، اشعه ایکس است که با آن می توان اجزای قفسه سینه همچون ریه، قلب و رگ های خونی تصویر برداری شود.
اکوکاردیوگرافی قلب
اکوکاردیوگرافی قلب با استفاده از امواج صوتی و تصویری، می تواند اندازه، شکل و کارایی قلب بیمار را به خوبی نشان دهد. به همین دلیل است که می تواند تجمع مایعات در پریکارد را نیز به خوبی تشخیص دهد.
CT قلب ( اسکن قلب)
با استفاده از اسکن قلب می توان تصاویری دقیق از قفسه سینه مشاهده نمود که به خوبی التهاب پرده دور قلب را نیز نشان می دهد.
MRI قلب
به منظور تصویربرداری دقیق از اندام ها و بافت های داخلی قلب، از MRI قلب استفاده می شود. این روش از امواج رادیویی و آهنربا جهت ایجاد تصاویر استفاده می کند. تغییرات پریکارد با استفاده از این روش نیز به وضوح قابل مشاهده است.
درمان التهاب پرده دور قلب
برای درمان التهاب پرده دور قلب، روش های مختلفی وجود دارد. در این قسمت به بررسی هر کدام از این روش ها خواهیم پرداخت.
مصرف دارو
پزشک متخصص قلب و عروق برای درمان بیماری پریکاردیت، معمولا داروهایی را تجویز می نماید که اگر احتمال هر نوع عفونتی هم در بدن باشد، با مصرف این داروها از بین رود. آنتی بیوتیک ها و همچنین داروهای ضد التهابی همچون بروفن، آسپرین جهت کاهش التهاب و تورم تجویز می شود.
جراحی
در صورت شدید بودن علائم، پزشک متخصص جهت درمان، جراحی را توصیه می نماید. در جراحی، لایه پریکاردیوم از دور قلب برداشته شده تا مشکل برطرف شود.
پریکاردیوسنتز
با استفاده از این روش که یکی از موثرترین روش های درمان التهاب پرده دور قلب است، مقداری مایع بین پرده پریکاردیوم که افزایش یافته است، خارج می شود. این کار با استفاده از سوزنی کوچک از طریق پوست صورت می گیرد.
نتیجه گیری
به طور معمول، التهاب پرده دور قلب به صورت خفیف بوده و خود به خود رفع می گردد. ولی در مواردی نیز با عدم درمان به موقع این اختلال و تبدیل شدن آن به پریکاردیت مزمن، سلامتی فرد به خطر خواهد افتاد. چنانچه شما با توجه به علائم ذکر شده، احتمال می دهید که به این عارضه دچار شده اید، جهت تشخیص و درمان آن می توانید به دکتر پریسا مولایی که در برطرف کردن مشکلات قلبی، سابقه درخشانی دارند، مراجعه نمایید. بهترین متخصص قلب با بررسی وضعیت قلب شما و از طریق راه های تشخیصی مختلف، این عارضه را شناسایی و درمان می کند.