قلب یکی از مهم ترین اندام ها و عضوهای بدن انسان است که ساختمان آن عضلانی بوده و وظیفه آن خونرسانی به اعضای بدن می باشد. با توجه به کار قلب، همانند سایر اعضای بدن به مواد غذایی و اکسیژن نیاز دارد که این مواد باید توسط خونی که توسط خو قلب پمپاژ می شود، تامین گردد. عروقی که وظیفه خونرسانی به قلب را بر عهده دارند و از ابتدای شریان اصلی آئورت جدا می شوند، عروق کرونری قلب یا ایسکمیک قلبی نامیده می شوند.
در حالت کلی و طبیعی، قلب شامل سه رگ کرونری است :
- منشا رگ های Lcx و LAD، رگ Left Main است.
- رگی که سبب خونرسانی به دیواره قدامی قلب می شود، شریان Left Anterior Descending LAD نامیده می شود.
- خونرسانی دیواره جانبی و پشت قلب توسط رگ Left Circumflex LCX صورت می گیرد.
- خونرسانی سمت راست و تحتانی قلب توسط شریان Right Coronary Artery RCA صورت می گیرد.
بیش تر بخوانید => قهوه و فشار خون
ایسکمیک قلبی و علل آن
قلب تشکیل شده از بافت هایی است که پر از رگ ها و عروق است. این بخش از بدن که در آن ذخیره انرژی زیادی وجود ندارد، وابسته به جریان خون عروق کرونری است که در صورت تنگی و انسداد آن، دچار کاهش مواد غذایی و اکسیژن می شود. ایسکمیک اصطلاحی است که در صورت عدم خونرسانی به قلب ایجاد می شود. این امر می تواند سبب از بین رفتن عملکرد سریع سلول ها و آریتمی قلبی شود. گاهی اوقات نیز حتی می تواند سبب مرگ و نکروز بافت قلبی گردد.
جهت بروز ایسکمیک دو علت اساسی وجود دارد که عبارتند از :
- عدم رسیدن اکسیژن کافی به سلول های قلبی
- نیاز بیش تر سلول های قلب به اکسیژن
علائم ایسکمیک قلبی
برخی از افرادی که ایسکمی میوکارد دارند هیچ علامت یا علامتی ندارند که به آن ایسکمیک خاموش گفته می شود.
در صورت بروز علائم، شایع ترین آن ها، فشار یا درد قفسه سینه است. از دیگر علائم آن می توان به موارد زیر اشاره کرد که بیش تر در زنان، افراد مسن و افراد مبتلا به دیابت مشاهده می شود :
- درد گردن یا فک
- درد شانه یا بازو
- ضربان قلب تند
- تنگی نفس زمانی که فعالیت بدنی دارید
- تهوع و استفراغ
- تعریق و خستگی
عوامل خطر بیماری ایسکمیک قلبی
عواملی که می توانند خطر ابتلا به ایسکمیک قلبی را افزایش دهند به شرح زیر است :
تنباکو
سیگار کشیدن و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دود سیگار می تواند سبب آسیب رساندن بخ دیواره داخلی رگ ها شود. این آسیب می تواند به رسوبات کلسترول و سایر مواد اجازه دهد تا جریان خون را در عروق کرونر جمع کرده و جریان خون را کاهش دهند. سیگار کشیدن باعث اسپاسم عروق کرونر می شود و همچنین ممکن است خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
دیابت
دیابت نوع 1 و نوع 2 با افزایش خطر ایسکمی میوکارد، حمله قلبی و سایر مشکلات قلبی مرتبط است.
فشار خون بالا. با گذشت زمان، فشار خون بالا می تواند آترواسکلروز را تسریع کند و در نتیجه به عروق کرونر آسیب برساند.
سطح کلسترول خون بالا
کلسترول بخش عمده ای از رسوباتی است که می تواند سبب باریک شدن عروق قلب شود. سطح بالای کلسترول (لیپوپروتئین با چگالی کم یا LDL) در خون ممکن است به دلیل یک بیماری ارثی یا رژیم غذایی سرشار از چربی های اشباع شده و کلسترول باشد.
سطح تری گلیسیرید خون بالا
تری گلیسیرید، نوع دیگری از چربی خون نیز ممکن است به تصلب شرایین کمک کند.
چاقی و افزایش سایز دور کمر
چاقی با دیابت، فشار خون بالا و سطح بالای کلسترول خون مرتبط است.
اندازه‌گیری دور کمر بیش از 35 اینچ (89 سانتی‌متر) برای زنان و 40 اینچ (102 سانتی‌متر) در مردان، خطر ابتلا به فشار خون بالا، دیابت و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
عدم فعالیت بدنی
ورزش نکردن کافی به چاقی کمک می کند و با سطح کلسترول و تری گلیسیرید بالاتر مرتبط است. افرادی که به طور منظم ورزش هوازی انجام می دهند، سلامت قلب بهتری دارند، که با خطر کمتر ایسکمی میوکارد و حمله قلبی همراه است. ورزش همچنین فشار خون را کاهش می دهد.
بیش تر بخوانید => علل ورم پا در بیماران قلبی
درمان بیماری ایسکمیک قلبی
ایسکمیک قلبی را می توان با داروها و یا روش هایی جهت بهبود جریان خون به عضله قلب درمان کرد. البته بسته به علت این بیماری، روش درمانی می تواند متفاوت باشد.
داروها و سایر روش های درمانی برای این بیماری عبارتند از :
- نیتروگلیسیرین برای تسکین سریع آنژین.
- مسدود کننده های بتا.
- مسدود کننده های کانال کلسیم
- ترومبولیتیک ها (داروهای لخته شکن).
- آنژیوپلاستی و استنت گذاری
- پیوند عروق کرونر.
