در گذشته به مدت طولانی، آنژیوگرافی قلب از طریق کشاله ران یا همان کشاله فمورال صورت می گرفت. ولی امروزه حدود 10 سال است که این کار از طریق دست یا همان شریان رادیال صورت می پذیرد. باید این نکته را ذکر کرد که، تعداد افرادی که آنژیوگرافی قلب از راه دست انجام می دهند، روز به روز در حال افزایش است. مطالعات نشان می دهد که بیش تر افراد تمایل دارند تا آنژیوگرافی را از این طریق انجام دهند. در این مقاله با ما همراه باشید تا در خصوص این روش محبوب و چگونگی انجام و مزایا و معایب آن، اطلاعات بیش تری کسب نمایید.
آنژیوگرافی از راه دست
آنژیوگرافی از راه دست به این گونه است که لوله های کوچکی به نام کاتتر از طریق دست وارد سیستم گردش خون افراد می گزدد. این کار توسط اشعه ایکس و جهت به دست آوردن اطلاعاتی در خصوص فشار و جریان خون انجام می پذیرد.
از طریق آنژیوگرافی قلب از دست می توان انسداد رگ های خونی را که به عضلات قبل خون رسانی می کنند را تشخیص داد. همچنین پلاکهایی که بر اثر انسداد شریان های خونی ایجاد می شوند و بر اثر زمان شدت می یابند، توسط این روش مشخص می گردند. پلاک ها می توانند سبب درد قفسه سینه و تنگی نفس شوند.
چه زمانی آنژیوگرافی از دست پیشنهاد می شود؟
با ظاهر شدن علائم و شدت یافتن آن ها، احتمال حمله قلبی بالا می رود. به همین دلیل است که در این مواقع، آنژیوگرافی قلب از دست پیشنهاد می گردد.
با مشخص شدن تعداد انسدادها و حل آن ها، بهترین متخصص قلب، برنامه درمانی که شامل داروهای مخصوص به آن و قرار دادن استنت قلب را، پیشنهاد می دهد. همچنین ممکن است جراحی بای پس جهت بهبود جریان خون و کاهش علائم پیشنهاد گردد.
مزایای آنژیوگرافی قلب از راه دست
با قرار دادن کاتتر در رگ های خونی، امکان اینکه خونریزی رخ دهد، زیاد است. از کارهایی که باید حین حذف کاتتر در آنژیوگرافی قلب از پا انجام داد، این است که پس از حذف کاتتر از شریان این قسمت، باید پاها به مدت 2 الی 6 ساعت تکان نخورند. جهت اینکار باید صاف دراز بکشید تا عروق بهبود یابند. بی حرکت ماندن پاها می تواند سبب خونریزی های داخلی شود. با شدت یافتن خونریزی، نیاز به تزریق خون بوده و یا برای ترمیم شریان ران جراحی صورت گیرد.
این در حالی است که در آنژیوگرافی از طریق دست به این صورت نیت و این خطرات را به همراه ندارد. در این روش عوارض آنژیوگرافی به شدت کاهش می یابد و به دلیل کوچک بودن شریان های رادیال و نزدیک بودن به سطح پوست، خونریزی داخلی رخ نمی دهدو خونریزی های خارجی نیز توسط کمپرس از بین می روند.
پس از حذف کاتتر از شریان رادیال، دستگاه کمپرس در مچ دست قرار گرفته تا با اعمال فشار بر روی جریان، خونریزی قطع شود. به همین دلیل است که به بستری شدن در بیمارستان نیازی نیست.
در حالت کلی، آنژیوگرافی از طریق دست به نسبت آنژیوگرافی از طریق پا راحت تر است. چرا که بیمار پس از آن قادر به راه رفتن، نشستن، نوشیدن و آشامیدن است.
از مزیت های دیگر این روش این است که کسانی که به کمردرد مبتلا هستند، به پاهای آن ها فشار زیادی نمی آید و پاهای ان ها نیازی به بی حرکت ماندن ندارد.
روش انجام آنژیوگرافی از راه دست
ابتدا پزشک متخصص، قبل از انجام آنژیوگرافی، رگ های خونی را مورد بررسی و آزمایش قرار می دهد. در صورت عدم مشکل در عمل خون سانی به دست از طریق شریان رادیال و اولنار، می توان آنژیوگرافی قلب از دست را آغاز کرد. اینکه آنژیوگرافی از کدام دست انجام شود، تفاوتی ندارد. بنابه تشخیص پزشک ممکن است از هر دو و یا با انتخاب پزشک از یک دست صورت گیرد.
در صورتی که نتوان کاتتر را از طریق شریان های کشاله مچ دست به راحتی به سمت قلب عبور داد، باید از شریان های کشاله ران جهت جایگزینی استفاده شود. ( این مورد برعکس نیز می تواند باشد.)
- با تزریق مسکنی به ورید توسط پرستار، جراحی آغاز می شود و پس از آن متخصص قلب با بی حسی موضعی روی مچ دست ، لوله کوتاهی را به شریان رادیال وارد می کند.
- لوله ای که از طریق ان دارو به شریان رادیالی جهت آرامش و عدم درد وارد می شود، گاهی اوقات می تواند سبب سوزش و درد موقتی در بازو و دست شود.
- یک سری داروهای رقیق کننده خون جهت پیشگیری از لخته شدن خون به بیمار تزریق می شود.
- پس از تجویز داروهای رقیق کننده، با پیشروی کاتتر ها توسط لوله کوتاه به قلب، آنژیوگرافی و در صورت لزوم استنت گذاری انجام می شود.
- دستگاه فشار باید به مدت 2 ساعت و پس از حذف کاتترها و لوله ها از شریان ها، بر روی مچ دست، قرار داده شود.
- پس از آنژیوگرافی از طریق دست، بیمار می تواند کارهای روزمره خود همچون خوردن و نشستن را انجام دهد. استرس بعد از عمل ضرر دارد، چرا که می تواند سبب شل شدن شریال رادیال شده و عوارضی به همراه داشته باشد.
- از انجام فعالیت های سنگین یا برداشتن کیف و چمدان های سنگین نیز پیشگیری شود.
- از روز سوم به بعد پس از آنژیو، می توانه به انجام فعالیت های روزمره پرداخت.