بیماری-قلبی-و-حاملگی

بیماری قلبی و بارداری

آنچه می خوانید...

معمولا بیماری قلبی در دوران بارداری هیچ مشکل خاصی نه برای مادر و نه برای جنین ایجاد نمی کند و نتیجه این بیماری سلامت هردو است. با این حال، زنان باردار مبتلا به بیماری قلبی همچنان در معرض خطر سایر عوارض این بیماری از جمله نارسایی قلبی، آریتمی قلبی و سکته مغزی هستند. بارداری به قلب و سیستم گردش خون زن باردار فشار وارد می کند و باعث تغییراتی در قلب و عروق خونی مادر می شود. این تغییرات، حجم خون شما را 30 تا 50 درصد افزایش می دهد تا کودک در حال رشد اکسیژن و مواد مغذی کافی را دریافت کند.

بارداری-و-بیماری-قلبی

قلب مادر در هر دقیقه خون بیشتری پمپاژ می کند و ضربان قلب زن باردار افزایش می یابد به زبان دیگر قلب وادار می شود تا سخت تر از قبل کار کند. ما در این مقاله قصد داریم شما را با انواع بیماری های قلبی و تغییرات بدن مادر در دوران بارداری آشنا کنیم.

تغییرات بدن مادر در بارداری

افزایش حجم خون، گلبول قرمز و ضربان قلب منجر به افزایش برون ده قلبی در دوران بارداری می شود. برون ده قلبی در سه ماهه دوم به اوج خود می رسد و تا پایان بارداری ثابت می ماند. پروستاگلاندین های در گردش (هورمون های بارداری) با ایجاد انقباضات رحمی در دوران بارداری منجر به کاهش فشار خون می شوند. در طول زایمان، درد و انقباضات رحمی باعث افزایش بیشتر برون ده قلبی می شود. بلافاصله پس از زایمان، کاهش فشار کاوال و انتقال خون از رحم تخلیه شده و منقبض شده؛ باعث افزایش بیشتر برون ده قلبی می شود. بیشتر تغییرات همودینامیک بارداری تا دو هفته پس از زایمان برطرف می شود.

انواع بیماری قلبی در دوران بارداری

بیماری قلبی مادرزادی

زنانی که مادرزادی به بیماری قلبی دچار هستند، درحال حاظر اکثریت زنان باردار مبتلا به بیماری قلبی را تشکیل می دهند که در بیمارستان ها دیده می شود.

زخم شانت

زخم های شانت ساده ترین و شایع ترین نقص های مادرزادی قلب هستند. که شامل نقص دیواره بین دهلیزی (ASD) یا بطن چپ، نقص دیواره بین بطنی (VSD) و مجرای شریانی باز (PDA) می شود.

اگر این زخم ها بزرگ باشند، مقداری از خون از سمت چپ قلب به سمت راست قلب برمی‌گردد. خون دوباره به ریه ها پمپاژ می شود و باعث فشار بر قلب می شود. این می تواند منجر به بزرگ شدن قلب، ریتم غیر طبیعی قلب و افزایش فشار در ریه ها (فشار خون ریوی) شود.

 اثر افزایش برون ده قلبی بر حجم خون بطن راست باعث کاهش خون می شود. در نبود فشار خون ریوی، بارداری و زایمان به خوبی کنترل می شود. با این حال، آریتمی، اختلال عملکرد بطنی و فشار خون ممکن است رخ دهد، به خصوص زمانی که شانت بزرگ باشد و یا زمانی که از قبل اختلال دریچه ریوی وجود داشته باشد. اگر انبساط عروق سیستمیک و یا افزایش مقاومت ریوی باعث ایجاد گذر شانت از راست به چپ شود، ممکن است با آمبولی متناقض مواجه شویم. اما این مورد به ندرت پیش می آید به خصوص در ASD ها.

انسداد مجرا

انسداد مجرای، میزان جریان خون به قلب و رگ‌های خونی اصلی بدن را کاهش می‌دهند. یکی از این انسداد ها، کوآرکتاسیون آئورت (aortic coarctation)، باریک شدن آئورت نزولی است که بزرگترین سرخرگ  بدن است. کوآرکتاسیون آئورت می تواند باعث فشار خون بالا در خانم باردار شود. این بیماری همچنین می تواند باعث جلوگیری دریافت خون کافی توسط جفت (مجموعه رگ های خونی که خون نوزاد را تامین می کند) شود. بسته به شدت باریکی آئورت، ممکن است قبل یا در حین بارداری به روش هایی برای ایمن نگه داشتن شما و جنین در دوران بارداری نیاز داشته باشید.

روماتیسم قلبی

گروه بعدی که بیشتر افراد مبتلا به بیماری قلبی در بارداری را تشکیل می دهد، شامل زنان مبتلا به بیماری روماتیسم قلبی می شود.

در بیماری روماتیسم قلبی دریچه های قلب به طور دائمی توسط تب روماتیسمی آسیب دیده اند. تب روماتیسمی از طریق عفونتی در گلو توسط باکتری به نام استروپتوکوک ایجاد می شود.

بزرگ شدن قلب (cardiomyopathy) 

cardiomyopathy در بارداری، اگرچه نادر است، اما با توجه به ارتباطی که با بارداری دارد نیز گروهی از بیماری قلبی در دوران بارداری را تشکیل می دهد.

کاردیومیوپاتی یک بیماری‌ عضله قلب است که در آن دیواره‌های حفره‌های قلب کشیده، ضخیم یا سفت شده‌اند. این عمل بر توانایی قلب برای پمپاژ خون در سراسر بدن تأثیر می گذارد، در اصل پمپاژ خون به بقیه بدن را برای قلب دشوارتر می کند. کاردیومیوپاتی می تواند منجر به نارسایی قلبی شود.

کاردیومیوپاتی بارداری

نارسایی قلب که در طول یا بعد از بارداری رخ می دهد و باعث بزرگ شدن قلب می شود. این اتفاق بر اثر ضعیف شدن قلب در ماه پنجم به بعد یا ماه آخر رخ می دهد.

  • عروق کرونر
  • پرولاپس دریچه میترال

دو گروه از نوع بیماری قلبی که تعداد افراد کمی به آن مبتلا هستند عبارت اند از بیماری عروق کرونر (coronary) که به ندرت با آن مواجه می‌شویم، و پرولاپس (prolapse) جدا شده دریچه میترال، که معمولا نتیجه عالی به همراه دارد و خطری ایجاد نمی کند.

بیماری عروق کرونر در اثر تجمع چربی در دیواره رگ هایی که خون را به قلب می رسانند (سرخرگ های کرونری) ایجاد می شود. چربی ها از رسوبات کلسترول تشکیل شده اند. تجمع چربی باعث می شود که داخل رگ ها به مرور زمان باریک شوند و در نتیجه جریان رسیدن خون به قلب کاهش یابد.

در قلب طبیعی، حجم ورودی، بطن چپ برابر با بطن راست است. در بیماری پرولاپس دریچه میترال، تفاوت بین حجم ورودی بطن چپ و بطن راست است. این بیماری موجب سکته قلبی می شود.

دکتر پریسا مولایی

دکتر پریسا مولایی

متخصص قلب فارغ التحصیل ۸۵ دانشگاه علوم پزشکی همدان، دکتری پزشکی عمومی بورد تخصصی قلب و عروق از دانشگاه تهران سال ۹۴

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *