عدم تعادل سطح غلظت خون یکی مهم تریم مسائلی است که باید آن را جدی گرفت، چرا که می تواند سبب بروز عوارض جبران ناپذیری شود. به عنوان مثال، غلظت خون بالا می تواند سبب ایجاد شدن لخته خون شود. البته در این میان باید گفت که خون رقیق شده نیز سبب خونریزی راحت تر و کبودی می شود. مشکل غلظت خون می تواند براساس عوامل مختلفی همچون غذاها، داروها و برخی بیماری ها باشد، اما در برخی افراد می تواند مادرزادی باشد. در این مقاله با ما همرا باشید تا به صورت دقیق تر درباره علل غلظت خون و روش های پیشگیری و درمان آن صحبت کنیم.
بیش تر بخوانید : گشادی دریچه قلب
چه عللی سبب غلظت خون افراد می گردد؟
مقادیر زیاد پروتئین و یا خون زیاد در سیستم گردش خون افراد از جمله عواملی هستند که سبب غلظت خون افراد می شوند. در واقع، اگر تعداد گلبول های قرمز ، پلاکت ها و همچنین گلبول های سفید زیاد باشند، غلظت خون را ایجاد می کنند.
همچنین اگر در سیستم لخته کردن خون، مشکلی وجود داشته باشد، غلظت را سبب می شود. بیماری هایی همچون سرطان، لوپوس و مصرف برخی داروها و کمبود ویتامین C و جهش فاکتور 5 از دیگر علل این مشکل است.
از نشانه های غلظت خون چیست؟
کسانی که دچار غلظت خون هستند، تا زمانی که دچار لخته خونی نشوند، هیچ نشانه ای از خود بروز نمی دهند. لخته های خونی در سیاهرگ ها ایجاد می شوند و مشکلاتی همچون مشکل گردش خون و درد را سبب می شوند. با یک آزمایش ساده می توان غلظت خون را تشخیص داد.
افرادی که سابقه لختگی خون در خانواده خود دارند، برای جلوگیری از بروز این مشکل، باید هر چه سریع تر آزمایش خون انجام دهند. علائمی که در اثر غلظت خون ایجاد می شود به شرح زیر است
- سردرد
- فشار خون بالا
- احساس خارش پوست
- کمبود انرژی
- تنگی نفس
- تاری دید
- سرگیجه
- کوفتگی
- خونریزی زیاد در دوره عادت ماهیانه
- نقرس
در صورتی که علائم زیر را مشاهده کردید، بهتر است برا بررسی بیش تر به یک متخصص قلب خوب مراجعه نمایید :
- سابقه ی لخته ی خون با منشأ نامشخص
- سابقه ی لخته های خونی مکرر و بی دلیل
- تجربه چندین سقط جنین ناخواسته (بیش از 3 بار سقط ناخواسته در 3 ماه اول بارداری)
چنانچه غلظت خون در خانواده شما ارثی باشد و علائم آن را به وضوح مشاهده نمایید، پزشک یک سری آزمایش های غربالگری را برای فرد بیمار تجویز می نماید.
عوارض غلظت خون
غلظت خون می تواند باعث ایجاد لخته خون در پاها شود. لخته شدن خون در پاها علت اصلی ترومبوز ورید عمقی می باشد. در برخی موارد جدی تر، لخته های خونی ممکن است به ریه برسند و منجر به آمبولی ریه با خطر مرگ شوند. علائم آمبولی ریه شامل درد در قفسه سینه و تنگی نفس می شود. از دیگر مشکلاتی که بیماران مبتلا به غلظت خون ممکن است تجربه کنند، ایجاد لخته خون در شریان ها (سرخرگ ها) است.
لخته خون در شریان های گردن می تواند به مغز رسیده و منجر به سکته مغزی شوند. همچنین، اگر لخته خون در شریان های منتهی به قلب ایجاد شود، باعث حمله ی قلبی خواهد شد. دلیل این امر آن است که لخته های خون با بستن رگ مربوطه و قطع کردن جریان اکسیژن باعث مشکلات جدی در اندام آسیب دیده می شوند.
آیا غلظت خون تنها دلیل ایجاد لخته خون است؟
غلظت خون تنها دلیل ایجاد لخته های خونی نیست. لخته های خونی که در برخی موارد می توانند منجر به حمله ی قلبی یا سکته مغزی شوند، تحت تأثیر عوامل مختلفی شکل می گیرند. به عنوان مثال، پلاک های موجود در خون رقیق می توانند باعث ایجاد لخته خون شوند. برخی از لخته های خونی به دلیل کند بودن گردش خون یا گردش خون ضعیف شکل می گیرند. افرادی که مسافرت های طولانی دارند، یا به مدت طولانی در ماشین یا هواپیما می مانند، اگر در طول سفر به اندازه ی کافی تحرک نداشته باشند ممکن است دچار لخته خون (به خصوص در پاها) شوند.
همچنین، افراد دارای اضافه وزن بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به لخته های خونی قرار دارند؛ زیرا جریان خون در این افراد بسیار ضعیف است. از دیگر دلایل ایجاد لخته خون می توان به ضربان قلب نامنظم ناشی از مشکلی به نام فیبریلاسیون دهلیزی اشاره کرد. در فیبریلاسیون دهلیزی، دهلیز ها هماهنگی خود را با انقباض بطن ها از دست می دهند. در نتیجه ی این اختلال، ضربان قلب سریع و نامنظم شده و باعث می شود که گردش خون در بدن به درستی اتفاق نیفتد و احتمال نارسایی قلبی افزایش یابد.
کنترل عوارض غلظت خون
لخته های خون معمولاً با داروهای رقیق کننده ی خون درمان می شوند. برخی از داروهای رقیق کننده ی خون مثل آسپرین و پلاویکس، چسبندگی پلاکت ها را کاهش می دهند. سایر داروها مثل هپارین و کومادین با کند کردن سیستم انعقاد خون، باعث کاهش خطر بروز لخته های خونی می شوند. دوره ی درمان با داروهای رقیق کننده ی خون حداقل 6 ماه می باشد.
در برخی موارد، با توجه به خطر ایجاد لخته های خون در بیمار، پزشک ممکن است مصرف این داروها را برای مدت زمان بیشتری را توصیه کند.
مشکلاتی مثل خونریزی مزمن و کبودی بیش از حد می تواند ناشی از خون بسیار رقیق باشد. لخته های خونی ناشی از غلظت خون بسیار شایع تر از خونریزی ناشی از رقت خون می باشند. معمولاً بیماران هموفیلی و بیماران مبتلا به فون ویلبراند دچار رقت خون می شوند. در بیماری هموفیلی، بدن فاقد یک ماده ی منعقد کننده ی خون می باشد، که همین امر منجر به خونریزی در مفاصل می شود. خونریزی های غیر قابل کنترل در این بیماران معمولاً با داروهای غلیظ کننده ی خون درمان می شود.
افراد مبتلا به بیماری فون ویلبراند، به راحتی دچار کبودی و خونریزی می شوند؛ زیرا پلاکت خون این بیماران پوشش چسبنده ی پلاکت سالم را ندارد. زنان مبتلا به این بیماری معمولاً پریودهای سنگین با خونریزی زیاد را تجربه می کنند. اگر افراد مبتلا به رقت خون نیاز به جراحی داشته باشند، برای پیشگیری از عوارض خونریزی بعد از عمل، مصرف غلیظ کننده های خون قبل از عمل توصیه می شود.
