فلوتر دهلیزی یکی از آن دسته بیماری‌هایی است که باعث ریتم غیر طبیعی قلب خواهد شد. این بیماری می‌تواند منجر به بروز مشکلات شدیدی اعم از سکته مغزی و… شود. جای نگرانی نیست؛ زیرا امروزه برای این بیماری روش‌های درمانی متنوعی ایجاد شده است که می‌تواند این بیماری را به صورت کامل درمان کند و از بروز آسیب‌های جدی‌تر جلوگیری کند. فلوتر دهلیزی یک ریتم غیر طبیعی قلب به شمار می‌رود که از حفره‌های بالایی قلب شروع می‌شود. لازم به ذکر است در این بیماری قلب بیمار با یک الگوی بسیار سریع اما ثابت می‌تپد.
در حالت عادی قلب فرد باید در حالت استراحت 60 الی 100 صربان در دقیقه داشته باشد. در صورتی که فرد با بیماری فلوتر دهلیزی روبه‌رو شود، باعث می‌شود که حفره‌های فوقانی قلب وی 250 الی 350 بار در دقیقه ضربان خواهد داشت. این امر باعث می‌شود که محفظه‌های تحتانی قلب برای واکنش به این امر سریع‌تر عمل کنند و معمولاً با سرعت 150 ضربه در دقیقه و یا حتی بیشتر واکنش نشان می‌دهد.
بیشتر بخوانید => تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی
فلوتر دهلیزی چیست؟
در قلب یک فرد نرمال که دارای عملکرد طبیعی می‌باشد، پالس‌های الکتریکی قلب وی از گره سینوسی SA در دهلیز راست ارسال خواهد شد. این گره یکی از اصلی‌ترین گره‌هایی است که باعث می‌شود ضربان قلب و زمان ضربان قلب را تحت کنترل دارد. لازم به ذکر است تکانه‌های الکتریکی با استفاده از عضله‌های قلبی در دهلیزها به حرکت در خواهند آمد، همین امر باعث می‌شود که ماهیچه‌های قلب انقباض داشته باشند.
فلوتر دهلیزی در حقیقت باعث می‌شود که قلب یک مدار الکتریکی غیر طبیعی در دهلیزها ایجاد شود. علاوه بر این موضوع این بیماری باعث می‌شود که قلب انقباضات غیر عادی مکرری نیز داشته باشد. این مدار باعث می‌شود که ضربان و ریتم قلب کنترل جدیدی پیدا کنند؛ این امر باعث می‌شود که حفرات پایین قلب و یا همان بطن‌ها سریع‌تر واکنش نشان دهند. البته این واکنش‌ها به سرعت بالای دهلیزها نخواهد بود؛ اما در حالت نرمال نیز نیستند. فلوتر دهلیزی در بسیاری از موارد به دلیل داشتن انواع جراحی‌های قلب، بروز آسیب به عضله‌های قلب و… بروز پیدا خواهد کرد.
انواع فلوتر دهلیزی
در بیماری فلوتر دهلیزی تمامی حفره‌هایی که در قلب وجود دارند نمی‌توانند با سرعت کافی خون پر کنند؛ زیرا این بیماری باعث می‌شود که انقباضات حرفه‌های قلب پی در پی و به صورت مکرر ایجاد شود. علاوه بر این موضوع این بیماری باعث می‌شود که دهلیزها زمان کافی برای انتقال خون به بطن‌ها نداشته باشند و توانایی تخلیه کامل را ندارند. تمامی این مراحل باعث می‌شوند که قلب بیمار به خوبی نتواند خون را به میزان کافی به تمام بدن پمپاژ کند. به صورت کلی این بیماری دارای انواع متنوعی است که عبارت‌اند از :
معمولی
یکی از شایع‌ترین انواع فلوتر دهلیزی می‌توان به نوع معمولی آن اشاره کرد. در این نوع از بیماری سیگنال‌های الکتریکی به صورت غیر طبیعی و در یک دایره به صورت خلاف عقربه‌های ساعت به دهلیز راست حرکت خواهند کرد.
معکوس معمولی
در این نوع از بیماری فلوتر دهلیزی سیگنال‌های الکتریکی غیر طبیعی در جهت عقربه‌های ساعت در دهلیز راست حرکت خواهند کرد.
فلوتر غیر معمول
نوع سوم این بیماری بسیار نادر است و در تمامی افراد دیده نمی‌شود. فلوتر دهلیزی که در نوع غیر معمول خود باشد بیشتر در بیمارانی دیده شده است که در گذشته جراحی‌های قلب و یا ابلیشن را انجام داده باشند. در این بیماری سیگنال‌های الکتریکی غیر طبیعی ممکن است در دهلیز چپ و یا راست رخ دهند.
بیش تر بخوانید => آزمایش آنزیم قلب
علائم فلوتر دهلیزی
به این نکته توجه داشته باشید تمامی افرادی که با بیماری فلوتر دهلیزی مواجه شده‌اند علائم خاصی را از خود نشان نداده‌اند. در صورتی که یکی از علائم زیر را دارید و یا در قفسه سینه خود احساس ناخوشیاندی دارید بهتر است در اسرع وقت به سراغ پزشک متخصص بروید و به درمان آن بپردازید.
این در حالی است برخی از افرادی که این بیماری را دارند با علائم زیر روبه‌رو می‌شوند:
- تنگی نفس
- سرگیجه
- کمبود انرژی
- تپش قلب
- نبض سریع
- درد قفسه سینه
- از حال رفتن
- سبکی سر
هنگام فلوتر دهلیزی چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
همان طور که در بالاتر به این موضوع اشاره کردیم گره سینوسی در ناحیه‌ای بسیار کوچک در دهلیز راست قلب است. در هنگامی که فرد با بیماری فلوتر دهلیزی روبه‌رو شده است، تنها یک مسیر بسیار کوتاهی است که باعث می‌شود پیام‌های الکتریکی در سرعت بالاتری در سرتاسر دهلیز راست انتشار پیدا کند. این امر باعث می‌شود که در هر دقیقه دهلیز 240 الی 340 بار انقباض داشته باشد. به این نکته توجه داشته باشید در صورتی که انقباضات دهلیزها با سرعت بیشتر و ثابتی رخ دهد از پر شدن کامل بطن‌ها و یا همان حفرات زیر قلب در بین هر دو تپش جلوگیری می‌کند. همین امر نیز باعث می‌شود حفران پایینی و یا همان بطن‌ها نیز تپش سریع‌تری داشته باشند، اما این سرعت با سرعت انقباض دهلیزها یکسان نخواهد بود.
عوامل ایجاد فلوتر دهلیزی
در صورتی گه سیگنال‌های الکتریکی با سرعت بیشتر و پی در پی انتشار داده شوند باعث بروز بیماری فلوتر دهلیزی می‌شوند. این بیماری باعث می‌شود که حرفه‌های بلایی قلب و یا همان دهلیزها با سرعت بیشتری انقباض داشته باشند. برخی از اصلی‌ترین دلایلی که می‌تواند باعث بروز این بیماری شوند عبارت‌اند از:
- وجود اختلال در دریچه‌های قلب
- وجود بیماری‌های قلبی که مادرزادی هستند
- وجود بیماری‌های عروق کرونر
- داشتن فشار خون بالا
- داشتن تیروئید پرکار
- داشتن سابقه جراحی‌های قلبی
- داشتن سابقه درمان تخریب کاتتری فیبریلاسیون دهلیزی
بیش تر بخوانید => سوزش قلب
روش‌های تشخیص فلوتر دهلیزی
یکی از اصلی‌ترین روش‌هایی که می‌توان بیماری فلوتر دهلیزی را تشخیص داد استفاده از نوار قلب در مطب پزشک متخصص می‌باشد. در صورتی که تشخیص با استفاده از نوار قلب مبهم به نظر برسد، پزشک به سراغ مرحله بعدی یعنی استفاده از پایشگر هولتر و یا آزمایش الکتروفیولوژی می‌باشد. ممکن است برای شما این سؤال به وجود آید که پایشگر هولتر چیست؟ پاسخ ساده است، پایشگر هولتر دستگاهی است که می‌تواند ضربان‌های نامنظم قلب را در یک بازه معینی یعنی 24 الی 48 ساعت به ثبت برساند.
از دیگر روش‌هایی که ممکن است پزشک برای تشخیص این بیماری از آن‌ها استفاده کند عبارت‌اند از :
- الکتروکاردیوگرام ECG یا EKG
- اکوکاردیوگرافی
- آزمایش‌های خون
- تست‌های عملکرد ریه
روش‌های درمانی فلوتر دهلیزی
امروزه روش‌های متنوعی برای درمان فلوتر دهلیزی به وجود آمده است. استفاده از داروهای خاصی که پزشک برای بیمار خود تجویز می‌کند می‌تواند به خوبی این بیماری را درمان کند. البته به این نکته توجه داشته باشید تمامی داروها دارای عارضه‌های مختص به خود هستند، این در حالی است که مزیت‌های بی شماری نیز نسبت به عارضه‌های خود دارند. در صورتی که پزشک ببیند که دارو درمانی به هیچ عنوان به این بیماری پاسخ نمی‌دهد به سراغ دیگر روش‌های درمانی خواهد رفت. به صورت کلی درمان فلوتر دهلیزی با استفاده از روش‌های زیر انجام می‌شود:
دارو درمانی
دارو درمانی با استفاده از داروهای خاصی انجام می‌شود. در صورتی که پزشک قصد داشته باشد به سراغ کاهش ضربان قلب برود از داروهایی اعم از مسدودکننده‌های کانال کلسیم و مسدودکننده‌های بتا استفاده خواهد کرد. این در حالی است که اگر پزشک قصد داشته باشد به سراغ درمان و توقف ریتم غیر طبیعی قلب برود به سراغ تجویز داروهای ضد آریتمی می‌رود.
فرآیندهای درمان دیگر فلوتر دهلیزی
همان طور که در بالاتر به این نکته اشاره شد بهترین و ابتدایی‌ترین روش‌هایی که برای درمان فلوتر دهلیزی وجود دارد استفاده از داروهای خاص می‌باشد. در صورتی که دارو درمانی برای بیمار پاسخگو نبود پزشک به سراغ دیگر روش‌هایی می‌رود که در ادامه شما را با آن‌ها آشنا می‌کنیم می‌رود:
- کاردیوورژن
- ابلیشن کاتتر
- دفیبریلاتور کاردیوورتر قابل کاشت (ICD)
نتیجه گیری
همان طور که متوجه شده‌اید یکی از شایع ترین انواع اریتمی قلبی می‌توان به فلوتر دهلیزی اشاره کرد. بروز این بیماری به دلیل یک مدار الکتریکی غیر عادی در دهلیزهای قلب می‌باشد. فلوتر دهلیزی باعث می‌شود که دهلیزها به جای آن که به صورت کامل پر شوند به سرعت تپش داشته باشند. این بیماری باعث بروز تپش بسیار سریع قلب می‌شود و قلب به صورت نرمال فعالیت نخواهد داشت. فلوتر دهلیزی باعث افزایش خطر سکته مغزی می‌شود و ممکن است برای فرد احساسات ناخوشایندی را فراهم کند.
